مسجد توفیق مشهد

گنبد و سایبان خیمه نیز با اسمان های جمهوری اسلامی آدرس مسجد توفیق مشهد ایران باستان و دنیا هلنیستی، رومی همدم بود. گنبدی که بر روی یک شالوده مربع صورت جای دارد نشانه هندسی آن گونه های را منعکس می نماید. دایره نمایانگر کمال، ابدیت و افلاک بود. میدان نمایانگر زمین میباشد. یک هشت ضلعی در میان این دو واسطه بود.

سود گیری گنبد مسجد
در صـدر اسـلام، نقـش کالبـدی مسـاجد رزرو مسجد توفیق مشهد اهمیـت زیـادی نداشـت، لیکن با گذشـت زمـان مسـجد توانسـت از منظـر کالبدی نیـز به عنـوان یـک عنصـر تأثیرگـذار در شـهرهای اسلـامی عمـل کنـد. بـا توجـه بـه الگوهـای مختلـف در طراحـی کالبـد مسـاجد نویـن طریقه هـای مختلفـی نیـز در مـورد حضـور و یـا عـدم حضـور گنبد در هیبت کالبدی مساجد وجود دارااست.

انگیزه زیبایی گنبد مسجد به کار گیری از تناسب حاذق و رسم هندسی ظریف میباشد.آنان به واسطه تناسبات ظریف خویش یکی‌از سازهای متنوع معماری اسلامی میباشند، مثال قوسی از این قبیل که شماره مسجد توفیق مشهد اعمال گردیده، وابسته به مسجد امام میباشد تشکیل داد و معماری گنبد و گلدسته ،تراس ها و سردرها با طاق های بلند در معماری اسلامی به خصوص در ایجاد کرد مسجد و اماکن مقدس مذهبی برای مسلمان‌ها، کیفیت عالی معماری جان دار خویش تمجید گردیده اند.

در واقعیت منار و گنبد مسجد یک لهجه میان المللی برای شناسایی مساجد و اماکن مذهبی در دولت ها اسلامی میباشند که از بناهای دیگر منزه داده می‌شوند. رده آنان در شهرهای پیشین به طور کامل معین بود و چه بسا در طرح های شهری تماما پیش گویی گردیده بود و بنای آن برای هر شخص آشنا و غریب در روز به واسطه رفعت آن و در شب مسجد طالقانی مشهد نیز با تور مناره ها و گلدسته ها عیان بود .

محراب یعنی تورفتگی در دیوار رو به قبله که آدرس مسجد توفیق مشهد غالبا با تزیینات فراوان یار و همدم میباشد. رایج ترین دلیلی که برای وجودش اقامه گردیده این میباشد که جهت برگزاری صفوف نماز را معین می نماید. برخی نویسندگان توجیه دیگری را ارائه کردند که محراب ، خصوصیت شاهانه ای بود که به ساختمان مساجد وارد شد، تا مقام خلیفه یا این که نماینده او‌را در مسجد متمایز نماید.

دیدگاهی که گرابار درباره پیدایش آن ارائه می نماید. این میباشد که محراب معنایی نمادین داراست و پیدایی آن با مقصود یاد آوری حضور فرستاده تحت عنوان او‌لین امام مسلمین میباشد. زیرا رزرو مسجد توفیق مشهد اول محراب در مسجد اموی مدینه ساخته شد.

منبر
درباره مفهوم کلمه منبر آورده شده : « جای بلندی که واعظ و خطیب از آن بالا می رود و به وعظ و خطابه می‌پردازد. منبر رفته رفته در عالم اسلام آنچنان جا زمین‌خورد که یک کدام از اسباب ضروری در چیدمان داخلی مسجد در عمده شهرهای گران قدر، از این رو در همگی مساجد جمعه ( جامع ) منبر های باشکوهی تحت عنوان مقام قرائت خطبه و ارشادوراهنمایی برای آن‌ها و والیان آن ها گذارده شد.

منبرهای اولیه بسیار بی آلایش و دارنده یکسری پله بودند. اساسا منبر از نگاه ساختاری از دو مثلث مسطح در دو بدنه تشکیل می‌شد که میان این دو ، یک ستون پله قرار می گرفت که خطیب را به شماره مسجد توفیق مشهد بالاترین بخش که عرشه یا این که نشتگاه میباشد می‌رساند. ولی رفته رفته، بلندا و سرازیرشد منبرها نیز دارنده تغییرات گوناگونی شد.

صحن ( ایوان )
صحن یا این که تراس از جهاتی برای هر بیننده ای مهم‌ترین بخش مسجد میباشد. تأثیر معماری مسجد مستقیما به اندازه تراس بستگی دارااست . فضای گسترده خالی هر بیننده ای را متوقف می نماید و او‌را متوجه این نکته می سازد که دنیای بی روح و کسل کننده روزانه را پشت راز گذارده میباشد. ایوان مسجد نیز همانند ایوان جلوی کلیساهای مسیحی اول ، خبر از وجود جرم میدهد و محدوده ای مقدس را مشخص و معلوم می نماید.

حتی در صورتی این محدوده عموما برای عبادت مسجد طالقانی مشهد استعمال نشود. تراس هیچ صورت از پیش رقم خورده ای نداشت. البته صورت چهار گوش آن ، چه عریض باشد چه طويل ، چیره میباشد . در شهرهای والا ، تراس پذیرای آن تیم از نمازگزاران روز آدینه که در مقبره جا نمی شدند ، بود و حتی‌در مرکزها کوچکتر در وضعیت های خاصی مانند اعیاد یا این که نمازهای متفرقه از این گوشه و کنار به کارگیری می شد‌ه‌است . ایوان هیچگاه فضای مرده محسوب نمی‌شد .

رسمیدر مفاد گوناگون به فعالیت آمده میباشد :

گاه ذیل قالب مدور یک گنبد بانیم طا آدرس مسجد توفیق مشهد ق را می پوشاند.

وقتی در ناحیه جابجایی شالوده به طاق ظواهر میشود و این تبدیل را به راحتی و زیبایی میسر می سازد .

و در مواردی نیز ، هر دو نصیب یعنی ناحیه جابجایی و سقف را در بر می‌گیرد . در کمی مفاد این فعالیت پایان خیر صرفا با یک رسمیکه با به کارگیری از تعدادی رسمیکنار هم نشسته با بر هم سوار گردیده اجرا می پذیرد.

گونه های رسمیبندی
قانونی، گونه های رزرو مسجد توفیق مشهد و اقسام داراست، گونه های آن معمولا به تعداد رئوس شمسه اواسط، که در واقع معین کننده تعداد قوس های تشکیل دهنده آن میباشد، شناخته می گردند. در عین حالا رسمیها به دو تیم مهم « پوسته شاغولی»و« پوسته سرسفته » نیز تقسیم می‌شوند. رسمیمعمولا غیر باربر میباشد و به طور پوست های ثانویه که با سقف اساسی مسافت دارااست انجام می‌شود؛ ليكن در مواقعی به طور باربر هم به چشم میخورد .

قانونی، شبكه هندسی منظم و طریق رسم خاصی دارااست. و صحیح به همین انگیزه، یعنی داشتن هندسه مقید، یا این که به تعبیراستادکاران “حکمی” بودنش , انعطاف متعددی ندارد و در هر مورد ای قابل انجام وجود ندارد، طرح شبكه هندسی رسمي بر طبق تقسیم دایره میباشد به کمانهای مقاطع و مساوی فی مابین نقاط تقسيم.

در صورتی مثلا دایره ای را به دوازده نصیب هم اندازه تقسیم کنیم و آن‌گاه نقاط تقسیم یک یا این که دو یا این که سه یا این که چهار در بین به یکدیگر متصل کنیم چهار رسمي ازنوع دوازده خوا‌هیم داشت. با مقایسه این چهار کانال متوجه می شویم به میزانی که ارتفاع وترها ارتقاء میباید شمسه مرکزی خرد خیس می‌گردد و تعداد اجزا بیشتر و اندازه آن‌ها کوچکتر می شود.

اما نباید فراموش کنیم که کانال نتایج تصوير افقی رسمیبر روی زمین میباشد و در واقع هر خط بی واسطه آن به طور یک قوسی ایفا می‌شود و کانال ای سه آتی را پدید میاورد. فعالیت پیاده سازی رسمیدر معماری اهل ایران اسلامی به‌این مقدار خاتمه نمی یابد. بلکه باتوجه به آنچه قبلا آمد تطابق شبكة هندسی رسمیبا مورد کارمسئله مهم شماره مسجد توفیق مشهد رسمیبندی میباشد.

یافتن رسمیموافق برای یک قضیه معلوم فرمان غامضی می شود و فقط در سایه تجربیات و ممارست زیاد یک استادکار قابلیت و امکان پذیر می‌شود و در کمی زمان ها نیز برای تطبیق یک رسمیبا یک مورد ناموافق، نسبت اضلاع موضوع را تا آنجا که ممکن باشد به نسبت خاص اضلاع قضیه رسمیسابق الذکر مجاورت می نمایند یا این که در خویش شبكه رسمیو امتداد وترهای آن ناکامی هایی ساخت‌و‌ساز می نمایند .

یاداوری این نکته نیز دراین جا موردنیاز میباشد که تطابق مورد با کانال رسمیصرفا در نقاطی که محور های رسمیواقع میشوند واقعه می افتد و مکان این محور ها روی قضیه می بایست همواره مسجد طالقانی مشهد اثبات باقی بماند ، لكن بقية قسمتهای موضوع ، سوای کانال ای که سقف می سازد میتواند تغییر و تحول صورت بدهد . ولی این تغییر تحول صورت نمی تواند به هر صورتی حادثه بیفتد و هر صورت نامنظمی که چهار یا این که هشت نقطه اساس رسمیرا تأمین نماید پذیرفته وجود ندارد . معماران سنتی با دقت به‌این نکته گاهی قضیه ها را تغییر تحول داده و رسمیرا در موضوع های« پردیس و نیم هشت »، «چلیپایی » و جز آن بسته اند.

بنای کاخ خورشید یا این که عمارت شمسی آدرس مسجد توفیق مشهد تاثیر تصویب‌گردیده در فهرست اثرها ملی کشور‌ایران میباشد که در اواسط گلشن بزرگی جای دارد. کاخ خورشید کاخ معدود فرمان روا افشار میباشد و احتمالاً برای سکونت خانواده‌ی سلطنتی تاسیس گردیده است.

تاریخچه کاخ خورشید
کاخ خورشید در سال 1151 هجری قمری به فرمان نادرشاه جهت اقامت و بانک برای جواهرات و غنایم ایجاد شده است.

عمارت شمسی مرتبط با سال های رزرو مسجد توفیق مشهد آغازین به توان وصال نادرشاه افشار میباشد و یکی زیباترین کاخ های کشور‌ایران میباشد. عملیات تشکیل داد عمارت در تک تک ارتفاع پادشاهی ادامه داشته و حتی تا واپسین سال های حیات نادرشاه یعنی سال 1160 هجری قمری در اختیار تشکیل داد بوده میباشد.

چون کتیبه ثلث بسیار زیبای«سوره نباء» که در بخش بدور تا به دور فضای گنبد درج شده به همین تاریخ اشاره دارااست.

ایجاد کرد بنای عمارت در سال شماره مسجد توفیق مشهد 1155 هجری قمری به امر کم پادشاه استارت و در سال 1160 (موازی با 1126 هجری خورشیدی ) هم‌زمان با قتل نادرشاه متوقف شوید.

با مسجد طالقانی مشهد استناد به معماری سنتی اهل ایران درون کاخ خورشید با اعتنا به متن‌ها قدیم و وسعت معماری و کتیبه جانور (سوره مبارکه النبا) آرامگاه نادرشاه میباشد.

در اکثری از بناهای اسلامی به ویژه در مساجد آدرس مسجد توفیق مشهد یکی تزیینات پر کاربرد ، نقوش هندسی موسوم به گره چینی میباشد که به اشكال ستارگان و خورشید بیشتر اعتنا داشته و خلال جنبه نورانیت و زیبایی آنان از زینت ستارگان تحت عنوان یکی‌از علامت های آشکار آفریدگار خاطر گردیده است.

در قرآن واژه و کلمه شمس که از نشانه‌ها پروردگار میباشد ۳۳ توشه تکرار گردیده‌است . در نقش های گره چه بر کاشی کاری ، چه منبت کاری و چه مقرنس و کاربندی کلیه نقوش عاقبت به شمسه منتهی می گردند. نصیب عمده یک مسجد محراب آن میباشد و مقرنس یک تزئین پر رنگ برای یک محراب میباشد که ترکیبی از تمامی زیبایی ، شکوه و رزرو مسجد توفیق مشهد سر و سر میباشد.

گچبری:
گچبری در معماری مسجد اسلامی معمولا تحت عنوان یک هنر سنتی استعمال می گردیده است. تزیینات گچبری در معماری مسجد جامع عتیق در شیراز ، مسجد جامع نائین ، بقعه دوازده امام در یزد ، منزل سبزپوشان در نیشاپور به قرن سوم و چهارم هجری برمی خواهد شد. گچبری مسجد جامع اصفهان را می شود به تیتر یکی‌از مثال های شاهکار گچبری مسجدی اسم موفقیت.

خشت
نقش خشت در معماری اهل ایران از تاثیرگذارترین و پرجلوه ترین هنرهای تزیین معماری مسجد اهل ایران به‌حساب می‌آید. هنرمند اهل ایران از اولِ عمل و از هنگام استعمال خشت که جز مصالح نخستین سازه به شمار می رفته، زیباترین نقش ها و طرح ها را هنگام ساخت دیوارها و پوشش گنبد ها و ساخت‌و‌ساز گوشوارها ، مقرنس ها و طاق نما ها خوی نموده است.

و در فرایند ان با اجرای گره چینی و خشت کاری شاهکارهای بی نظیری را به وجود آورده میباشد. از سایر تزیینات معماری اهل ایران استعمال از آجرنمای مسجد در پیاده سازی نما و به کار گیری شماره مسجد توفیق مشهد گونه های ترکیبات این عنصر در چارچوب و پوسته یک هندسه بسیار بی آلایش ولی بی نیاز است.

قوس
قوس نیز جزء طلاق ناپذیر از معماری مسجد اهل ایران میباشد. براین اساس در نصیب ورودی، سالن (شبستان) و بقیه قسمتهای مساجد بسته به کارکرد معنوی آن‌ها به کارگیری میگردد. قوسها در معماری مذهبی ایرانیان پیش از اسلام و ساختار کلیساها (مخصوصاً محراب) نیز مصرف شده میباشد.

رنگ
رنگ ها و نقش ها و کلاً تزیینات در هنر اسلامی دارنده مفاهيم عرفانی خاصی میباشند و هنرهای کاربردی در معماری مسجد اسلامی اکثر اوقات براساس تعالیم و الهامات شرعی و معنوی پدید آمده اند. رنگ مسجد طالقانی مشهد به ساخت و ساز بافتی دیده نواز و رمزگون باعث می شودکه به واسطه ی عدم ، هرگونه مسئله ی صوری برای انحراف ، ذهن بیننده را به تعمق و سیر در مفاهیم اصیل آن عالم مثالی می کشاند.

درین زمان طیف بزرگ ای از رنگهای متفاوت ازجمله لاجوردی ،فیروزه ای ،زردرنگ ، سپید ، سیاه ، قرمز‌رنگ، سبز قهوه ای و بادمجانی چشم می‌شوند از در بین این رنگها لاجوردی ، فیروزه ای وزرد منزلت خاصی پیدا می کندند.

تزیینات داخلی معماری مسجد روضه خوان لطف ا… مثال بارز بعدازظهر صفوی میباشد و به خیر و خوبی و به مقدار زیاد از زرد ولاجوردی و فیروزه ای مصرف شده میباشد. مغایرت مطلوب این چندین رنگ موجب گردیده طرحه ها ون قش ها در سطح های کاشی کاری دیدنی خیس وبهتر چشم خواهد شد رنگ در کاشی کاری های مساجد ،خلال تولید توازن و تعادل ،جلوه ای از مفاهیم معنوی را نیز در خویش دارا‌هستند

امامزاده شاه مطهر بومهن ، میان محوطه بزرگی آدرس مسجد توفیق مشهد که بدور تا به دور آن حصاری مربوط به مجال اخیر می‌باشد، واقع گردیده است.محوطه امامزاده از شمال و شرق به خیابان روستا و از جنوب و غرب به خانه های مسکونی محدود میگردد. ورودی محوطه در جهت شرقی واقع شد‌ه‌است. به جهت احترام و تقدسی که بدین مکان قائل بوده اند،گورستانی از بعدازظهر صفویه تاکنون به وجود آورده اند. بعضا از سنگ قبرهای فرصت صفویه به باعث عدم تامل روستائیان هنگام تسطیح محوطه از دربین رزرو مسجد توفیق مشهد رفته و تعداد اندکی از آن‌ها باقیمانده می باشد.

امامزاده شاه مطهر در سفرنامه ها و متن ها
این امامزاده چون در کنار روستا و بدور از جاده واقع شده،در هیچ یک از سفرنامه ها و متون درباره آن صحبتی نشده می باشد.اعتمادالسلطنه در رویه مسافرت به خراسان به یاور ناصر الدین شماره مسجد توفیق مشهد فرمان روا در سال ۱۳۱۰هجری صرفا اشاره ای کوتاه دارد که:مقبره ای در بومهن میباشد که از قرار مذکور از فرزندان امام موسی الکاظم(ع) است.اولین بار آقای مصطفوی در اطلاعات ماهانه مطلبی کوتاه از بنا و تاریخ روی ضریح به چاپ رسانده هست.بعد آقای قرا خانی به صورت اجمالی در مقاله ای تحت مسجد طالقانی مشهد عنوان « دژ گلخندان و بقعه ی فرمان روا مطهر »در خبرنامه بررسیهای تاریخی به بحث پرداخته است.

محوطه بیرونی امامزاده با دقت به وجود باغ ها فضا آن آدرس مسجد توفیق مشهد ضمن فضای معنوی و زیارتی از اطراف توریسم نیز شامل است. همینطور شایسته ترین جای برای تماشای مناظر شهر محسوب می شود و طبیعت کوهستانی باغشهر تاریخی نطنز را به چهره بازدید کنندگان می ‌كشاند. دامنه كوههای امامزاده رقیه خاتون از صبح تا غروب پذیرای خورشید میباشد. باد‌ملایم فرح نصیب صبحگاهی و شامگاهی با وزش دلنواز خویش، جان زائران و گردشگران را جدید می كند. نزدیک شهر نطنز با آزاد شیوه طهران-اصفهان و دور و بر سرسبز و کوهستانی امامزاده از دست اندرکاران جذب گردش گر میباشد.

امامزاده عبدالله رزرو مسجد توفیق مشهد نطنز
امامزاده عبدالله نطنز، یکی‌از اماکن مذهبی توریسم نطنز میباشد که در حیطه باغستان جای دارد. اساسا نسب این امامزاده به حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) می‌رسد. این حیطه بسیار خوشگل به خیال و خاطر برخورداری از باغ ها و درختان فراوان به باغستان آوازه یافته میباشد. حرم اين امامزاده نیز بر فراز تپه‌ای بلند، بین انبوهی از درختان بلند بید و چنار و گلشن‌ های سبز و خرم قرار گرفته میباشد. ساختمان بلند تاریخی زمان سلجوقی نیز بر مداقه تاریخی آن افزوده میباشد.

باغشهر نطنز
نطنز شهری تاریخی و شماره مسجد توفیق مشهد جالب میباشد. گنبدی فیروزه ای نیز بر فراز بلندی های این شهر مشهود است. بقعه امامزاده عبدالله (ع) در کوی علیاء، در ناحیه باغستان شهر نطنز واقع گردیده‌است. از قبل های به دور عموم این شهر از راز ارادت و احترام، این امامزاده را شاهزاده عبدالله نامیده اند.

معماری سازه
ساختمان امامزاده بنایی میباشد با عمر ۱۰۰۰ ساله که به گذر زمان نوسازی شده و گنبدی فیروزه ای رنگ و کاشیکاری گردیده روی مقبره جای‌دارد. مساحت صحن و محوطه زیبای امامزاده به ۵۰۰۰۰ متر می‌رسد که به جهت داشتن فضایی فرحبخش و خوشگل موجب استقبال زائرین شهر و شهرستان قراردارد. مساحت پایین بنا مسجد طالقانی مشهد ی بقاع امامزاده عبدالله (علیه السلام) به حدود ۱۰۰ متر مربع میرسد. باطن مقبره و بقاع ضریحی فلزی در بعدها ۲/۵× ۱/۵ روی سنگ مزار امامزاده جای دارد. حرم فوق فاقد تزئینات میباشد.

تاسیس کاخ های جمهوری اسلامی ایران به پیشین های بسیار آدرس مسجد توفیق مشهد بدور گشوده میگردد. معنا مدرن کاخ در جمهوری اسلامی ایران با معنی این واژه در قبلی متعدد میباشد. در قبل بناهایی منفرد با نوعی معماری بلندتر از سایر بناها تاسیس می‌گردید که کاربردهای زیادی داشت؛ برای مثالً ممکن بود وقتی تحت عنوان محل عبادت و نیایشگاه و گاه به مکان قلعه دفاعی و آخر و عاقبت برای سکونت حکمرانان استعمال شود مانند چغازنبیل.

بتدريج ماهیت این بناها تغییر تحول یافت و کاخ های کشور‌ایران پایگاه حکومت سلسله های متفاوت شد؛ به عنوان مثال در طول هخامنشی تخت جمشید در طی اشکانی کاخ آشور، در حین ساسانی تیسفون و کسری و سروستان را می اقتدار اسم پیروزی. در زمان اسلامی چنین بناها بتدریج برای سکونت و کارها حکومتی به کار گیری رزرو مسجد توفیق مشهد شوید.

کاخ های کشور ایران قبل از اسلام
از عصر های هخامنشی، پارتی و ساسانی کاخ های زیادی بر مکان باقی مانده، که علامت ی پرورش هنر معماری اهل ایران از یک سو و گنج و رفاه عموم کشور‌ایران باستان از سوی دیگر بوده میباشد. کاخ های پاسارگاد، تخت جمشید و شوش مرتبط با فرصت هخامنشیان، کاخ های اشکانی در نسا، آشور، هترا و کوه خواجه ی سیستان، کاخ های سروستان، بیشاپور، فیروز آباد و تیسفون مرتبط با فرصت ساسانیان، مثلا مثال هایی می‌باشند، که بیان‌کننده رونق و اشاعه این نوع بناها در عصر های قبل از اسلام کشور ایران می‌باشند.

این ستونهای برافراشته و درعین حالا ویرانه تخت جمشید می باشند که همواره در زمان تاریخ نشانه دهنده کاخسازی جمهوری اسلامی ایران باستان بوده اند. از زمان اشکانیان اگرچه بناهای اندکی همانند نسا در شمال شرق جمهوری اسلامی ایران یا این که هترا دربین رودان را می قدرت اسم موفقیت، البته این زمان ساسانی میباشد که از لحاظ کاخ های بجامانده، عصر درخشانی به حساب می آید؛

معماری کاخ و یا این که عالی بگوئیم هنر اصیل معماری اهل ایران را به اکران می‌گذارد. تراس باشکوه کسری در تیسفون که به تنهایی قادر است علامت معماری اهل ایران باشد و همینطور کاخ های کشور‌ایران در فیروزآباد و سروستان، از مثال های براق این زمان می‌باشند.

بعد از حمله اعراب، راءس حکومت از شماره مسجد توفیق مشهد کشور‌ایران به شام منتقل میشود و به این ترتیب کاخ های زمان اموی را بیشتر می بایست در کشور شام کاوش کرد. از آنجایی که شام بیشتر زیر نفوذ روم بوده، درنتیجه انتظار می رود که معماری آنجا نیز از ویژگیهای رومی منتفع باشد.

با جابجایی اقتدار به عباسیان، راس حکومت بغداد می‌گردد؛ یعنی شهری که هنگامی جزء قلمرو ساسانیان به شمار می رفته و حالا نیز، در کنار ویرانه های کاخ های ساسانی در مدائن میباشد.

بی‌شک در طول ایجاد کرد بغداد، کاخ های مدائن بسیار استوارتر و جامع تر از امروز و منبعی برای الهام معماران بغداد در تشکیل داد کاخ ها و دیگر بناهای شهر بوده اند. بدین ترتیب، بدور از انتظار وجود ندارد که بناهای بغداد و یا این که دیگر پایتخت عباسیان، سامرا، از ویژگیهای معماری ساسانی الهام گرفته باشند که خویش، مستلزم پژوهشی مسجد طالقانی مشهد دیگر میباشد.

آرامگاه متشکل از صحن، گنبدخانه، مسجد حضرت فاطمه آدرس مسجد توفیق مشهد ی زهرا (درود الله علیها)، مسجد امام حسین (علیه السلام)، زائرسرای ضلع شمالی، زائر سرای ضلع شرقی، انبار و خدمت های بهداشتی میباشد.گنبدخانه به بعدها ۱۵×۱۵ متر میباشد و بوسیله ی دو در، در نمای غربی با صحن مرتبط می گردد. بارگاه در پایین گنبد جای‌دارد و بعد ها آن ۳×۴ متر میباشد و با به کارگیری از برنز و استیل تشکیل‌شده و بخش های بالای آن مزین به آیة الکرسی و تاریخ ایجاد کرد بارگاه میباشد. گلدان های طلایی رنگ با گلهای رنگارنگ در چهار کناره بارگاه قرار داده گردیده و بدور تا به دور بارگاه با سرترنج های ایستاده، با نگین های میناکاری گردیده که مزین به اسماء رزرو مسجد توفیق مشهد الهی میباشند، به چشم میخورد.

بارگاه حرم
براساس دو نوشته ی مو جود در بقعه، خالق ی بارگاه مدرس جواد دواتگری میباشد. نوشته نخستین بالای درِ ورودی بارگاه حکاکی گردیده و خالق آن را اینگونه معرفی نموده است:
بارگاه اولیاء چکان تاثیر مرحوم مدرس جواد دواتگری مراغه سال ۱۳۶۰ خورشیدی
همینطور در تابلوی مو جود در مقبره که دربردارنده اشعاری از معلم کریمی میباشد، در خصوص تولیدکننده بارگاه مهیا میباشد:
اینجانب ضرحی بر اولیاء چکان
ساختم همچو چادر ی شماره مسجد توفیق مشهد زرتار
اینجانب جوادم دواتگری دارای اسم و رسم
انتظار دعایم از زوار
در مه تیر برفتم از جهان
سیصدو شصت و یک فزون ز هزار
از «کریمی» بپرس تاریخم
وصل گشتم برحمت غفار

نصیب آقایان و خانم ها توسط دیوایدر شیشه ای و آلومینیومی غیر وابسته گردیده است. کف گنبدخانه و دیوارهای داخلی تا سقف با سنگ مرمر سپید و سقف آن و لایه درونی گنبد با گچ اندود گردیده و از اواسط گنبد، لوستر بزرگی بالای بارگاه مسجد طالقانی مشهد آویخته گردیده است. گنبدخانه دارنده دو پنجره از نمای شرقی و دو پنجره در نمای غربی میباشد و ۲۱ پنجره خرد نیز در گریو گنبد درنظرگرفته شده که فروغ فضای داخلی مقبره از روش آنها تأمین می‌شود.

در مسجد سيد اصفهان نزیینات آجری جداگانه از بدنه ی آدرس مسجد توفیق مشهد اساسی دیوار نیست، بلکه بیشتر تحت عنوان عنصری زیربنایی به عمل رفته میباشد. مثلا نصیب هایی که خشت در آن‌ها به عمل رفته عبارتند از گنبدها، قوس ها، طاق ها، ستونها، مشبک کاری، کتیبه های بنایی پر رنگ و غیره هم اینگونه از آن برای ساخت و ساز رنگ خاکی قضیه در کاشی کاری معقلی و دیگر تزیینات مستعمل میباشد.

حجاری روی سنگ
حجاری در مسجد سید نقش رزرو مسجد توفیق مشهد عمده ای داشته و به دو شکل دیده می شود: گلدان های معمولی و نقش دار، که معمولاً در اساس پیچ ها قرار دارا هستند، یا این که به طور لوح نقش پررنگ می‌باشند.
گلدان نقش دار محور پیچ که در تقاطع دیوار تراس مسجد سید با دیوار تراس جنوبی در نبش راست ورودی حیاط قراردارد. این نقش دربردارنده نقوش گیاهی انتزاعی نقش پر رنگ میباشد که به صورت متقارن حکاکی گردیده اند.
این گلدان نیم پررنگ بر قطعه سنگ مکعب شکلی حجاری گردیده و خطوط فضا آن تصوری از یک کادر را ساخت‌و‌ساز می کنند.
سطح گلدان صقلی گردیده و موضوع آن معمولی و سوای هر سیرتکامل نقشی میباشد تا تمرکز روءیت کرد کاربر را بر گلدان متوجه نماید. در فرورفتگی اساس گلدان دو خط افقی سطح ها شماره مسجد توفیق مشهد غیروابسته ای را ساخت کرده اند که در آنان نقش مایه ای گیاهی با ریتم مشخصی تکرار گردیده‌است.
در نصیب بالای گلدان نیز، در نقطه اتصال رمز گلدان با بدنه، ابزاری گیاهی نقش غیروابسته کردن دو بخش ذکر شده را ذمه دار شد‌ه‌است . دربین خطوط جداکننده ذکر شده ، نقوش گیاهی مسجد طالقانی مشهد متفاوتی سطح های را لبریز نموده اند.